Schultüte (Okul Külahı)

Schultüte: Geleneksel olarak Avrupa`da birinci sınıfa başlayan çocuklara verilen hediyenin adı. Amaç çocukları okul ortamına hazırlamak ve okulu sevdirmektir. Bir nevi okula motive etme hediyesi.

Schultüte okul külahı olarak cevirebiliriz. (‘şeker külahı’ olarak da adlandırılır) okula yeni başlayan çocuklara verilen geleneksel bir hediyedir. Külahlar her çocuk için ailesi tarafından hazırlanır. Okulun ilk günü önce okulda sonra ailede bir bayram havasında kutlanır. Çocuklar okul külahlarını alarak coşkuyla okulun yolunu tutarlar.

Okul külahı diye çevirdiğimiz bu hediye, çocuğun hayatının artık değiştiğinin, “büyüdüğünün” bir simgesidir. Muhtemelen aynı zamanda bir tür statü sembolüdür, okula ilk adım, ana okulu hayatının bitişi tarzında.

Okul külahı nasıl bir şeydir, neye benzer?

Okul külahı, genellikle kartondan yapılmış ince bir koni veya benzer şekilde şekillendirilmiş çokgen bir piramittir. Dış kısımlara renkli kağıtlarla kaplanıp üzerine resimler, süslemeler yapıştırılır veya boyanır veya özel olarak kumaşla kaplatılıp, çocuğa özel diktirilip, üzerine işlemeler yaptırılır. Daha da kişiselleştirilerek üzerine okul çocuğunun adı yazılabilir. Süsleme kısmı tamamen size ve çocuğunuza kalmış.

Okul külahının içerisinde neler vardır?

İçini doldurmak ailenin, zevkine, isteğine bağlı. Genellikle şekerlemeler, okul için küçük oyuncaklar ile doldurulur. Örneğin yazı gereçleri, kokulu silgiler, eğlenceli okul gereçleri gibi. Eğitici çocuğa faydalı hediyeler de oldukça güzel olur. Bazı aileler çocuklarının okulda kullanacağı kalemliği, suluğunu, para cüzdanı gibi okul gereçlerini külahın içerisinde hediye ediyorlar. Bazıları ise tamamen şekerleme ve küçük eğlenceli okul gereçlerinini tercih ediyorlar.

Okul külahını kimler hazırlar?

Okul külahı veliler tarafından hazırlanır. Büyükanne ve büyükbabalar veya diğer akrabalar da sıklıkla katkıda bulunurlar. Büyük bir okul külahının yanında küçük boyutlarda hazırlanmış çevresi tarafından hediye edilmiş küçük külahlar da olabiliyor.

Eylül ayında okulun ilk günü yine okul yolunda ellerinde kocaman okul külahlarıyla giden çocukların birinci sınıf çocukları olduklarını tahmin etmek zor olmuyor. Kucaklarında taşıdıkları hediyelerini biran önce açmanın heyecanıyla okullarına giderler. Çocuklar okula okul külahlarıyla giderler fakat onu okulda açmazlar. Okula gidip sınıflarını, öğretmenlerini tanıdıktan sonra yine aileleri ile evlerine dönerler ve külahı evde açarlar.

Okul külahı imajı, okula başlama ve genel olarak öğrenme için güçlü bir metafor olduğundan, okulların ve diğer çocuk kurumlarının dekorasyonunda da rol oynar.

Gelelim okul külahının dışının süslenmesine. Ben genellikle beyaz hazır külah karton alıp, dış kısmını okul çocuğuyla birlikte süslüyorum. Hangi konsepti isterlerse ona göre süsleme yapıyoruz. Çok abartmadan, olabildiğince sade olmaya çalışarak.

İçine koyduğum hediyelere gelince, çok fazla şekerleme olmamasına dikkat etmeye çalışıyorum. Az ve öz olmasına önem veriyorum. Smothie tarzı sağlıklı içecekler, küçük oyuncak silgiler, eğlenceli kalemler, boya kalemleri, anahtarlık süsü, minik not defterleri, küçük hikaye kitapları, okul icin bir tschirt şeklinde hazırlamaya çalışıyorum. Mümkün olduğunca gereksiz hediyelerden ve aşırı şekerlemelerden uzak duruyorum.

Okul külahı gelenekselleşmiş bir kültür olduğu icin, istisnasız her birinci sınıf çocuğu okulun ilk günü külahını kucağında taşır. Bu konuda okullardan veya herhangi bir yerden ailelere bilgi verilmez. Özellikle yabancı, bu kültürü çok bilmeyen aileler için bu konulardan haberdar olmak biraz zor olabilir. Bu nedenle çevreden, internetten bu konuda bilgi almakta fayda var.

2022/2023 Okul döneminde okula başlayacak tüm öğrencilere mutlu, başarılı bir eğitim hayatı diliyorum.

Hadiye

3 Comments

Add Yours →

Canım Hadiye,

E-postama yeni yazınla ilgili bildirim gelince çok heyecanlandım. Merakla okudum. Özlediğimi farkettim 🙂 İyi ki yazdın ve eminim okula gidecek ama böyle bir ritüeli olmasa bile fikir verebilecek güzel bir armağan. Benim 2021-2022 yılında 1.sınıf özel okulda Istanbul’da gördüğüm ise şu oldu: Çocuğun ilk haftasında bir gün, sınıf öğretmeni tarafından parlak kartonlar dan külah şeklinde hazırlanmış, ağzı grafon kağıtları ile bağlanmiş, kartonlari zımba teli ile birleştirmiş, üzerine bir beyaz etiket yapıştırmak suretiyle çocuğun adının yazdığı sürpriz bir kutu. Çocuklara da söylenen “Evde ailenizle birlikte açın” . Çocuk büyük bir heyecanla açıyor, içinden çıkanlar şunlar: Okulun adının bastirildigi silgi, kalem, minik bir not defteri (üzerinde canavar kamyon resmi); uzeri duygu emojilerinden parlak kaplı çikolatalar, ayrıca bir çikolata, şekerler, kraker. Çocuk çok şaşırdı çünkü yiyeceklerin hiçbirini 7 yıldır tuketmedi, içeriğini biliyor, zararlarına hakim, aile tükenmiyor. Oryantasyon haftasında çocukları merak edip çocuklarla konusmamalarına mi, her ailenin farklı bir yaşam stili olduğuna ama bunu merak etmemelerine mi, annenin sorulmasa bile okula çocuğu, aileyi anlatan bir ön bilgilendirme sunarken içinde beslenme konusunda özen rica etmesi ve duyulmamasina mi, çocuğa verilecek armağanın okulda, öğretmenler tarafından hazırlanmasına mi, aile-okul işbirliğinin olmamasına mi, sağlıksız urunlerin çocuklara hoş paketlerle armağan edilmesine mi kızayım, kirilayim, üzüleyim bilemedim. Öyle güzel bir yerden anlatmissin ki kulahı, anlamlı buldum. Ama İstanbul örneği ile halimizi eklemek istedim ben de 🙂
Yavrularının okul yaşamları, güvende hissettikleri, sevgi gördükleri, merak ve keşif güdülerinin özenle beslendiği, keyif ve eğlenceye doyarak geçsin inşallah. Öğrenme bunların üstüne ballı lokma tatlısı olarak zaten kendiliğinden geli.

Muhabbetle.

Bir yanıt yazın